In de bemiddelingsgesprekken vormen "verzekeringen" een apart hoofdstuk. Ik besteed daar de nodige tijd aan zodat er algehele duidelijkheid is en partners alle nodige schikkingen treffen. In onderstaand duidelijk artikel 'Gaat uw levensverzekering wel naar de juiste persoon?' wordt een deel ervan toegelicht. In Netto verschijnen regelmatig nuttige artikels waaruit ik dan ook graag put om de bezoekers van mijn website goed te informeren.

Gaat uw levensverzekering wel naar de juiste persoon?

Echtscheidingen, feitelijke scheidingen, nieuw samengestelde gezinnen… Gaat het kapitaal van uw levensverzekering bij uw overlijden wel naar de juiste persoon? Een terechte vraag, zeker in het geval van een groepsverzekering.

Bij het afsluiten van een levensverzekering moet u een of meer begunstigden aanwijzen die bij uw overlijden een kapitaal (of rente) uitgekeerd krijgen. U kunt dat op twee manieren doen. Ofwel wijst u iemand aan bij naam, ofwel vermeldt u alleen de band tussen u beiden (bijvoorbeeld ‘mijn echtgenoot’, ‘mijn stiefzoon’, enzovoort). In dat eerste geval is de begunstigde van uw kapitaal echter niet noodzakelijk dezelfde als de persoon die u bij het onderschrijven van het contract in gedachten had. Want het leven maakt soms een andere wending dan u gedacht had. En ook tussen koppels kan er heel wat mislopen. In een land waar het gemiddelde premie-incasso van de levensverzekeraars circa 20 miljard euro bedraagt en ruim één op de twee huwelijken op een echtscheiding uitdraait (in 1960 was dat nog 1 op de 15 huwelijken), checkt u dus best even of uw levensverzekering nog wel de juiste persoon als begunstigde vermeldt.

Een voorbeeld. U woont wettelijk samen met Isabelle. U wijst haar bij naam aan als begunstigde van het kapitaal van uw levensverzekering. Tien jaar later hebt u Isabelle verlaten en woont u samen met Marianne. Wat als u overlijdt? Als u de naam van de begunstigde in uw contract niet hebt laten aanpassen, gaat het kapitaal van uw verzekering naar… Isabelle.

Een ander voorbeeld, maar nu met uw kinderen. Bij het onderschrijven van uw contract hebt u één kind, Pieter. Wat later krijgt u een tweede zoon Rob. Als u als begunstigden ‘mijn kinderen’ hebt opgegeven, wordt het kapitaal verdeeld tussen Pieter en Rob. Maar als u gewoon ‘mijn zoon Pieter’ als begunstigde hebt toegekend, krijgt Rob niets. Ga dus regelmatig na of de begunstiging van uw levensverzekering nog wel correct is.

Wie kiezen als begunstigde?

Bij een individuele levensverzekering die u zelf hebt afgesloten, kunt u de begunstigde vrij kiezen: een gezinslid, een vriend(in), of zelfs een goed doel. U kunt de begunstigde van uw levensverzekering ook wijzigen wanneer u wilt. Tenzij uw contract speciale clausules bevat die dat onmogelijk maken.

De groepsverzekering: een geval apart

Werd uw levensverzekering afgesloten door uw werkgever (collectief contract), ga dan eerst na wat het pensioenreglement bepaalt. Meestal is daarin een reeks begunstigden voorzien, met op de eerste plaats de echtgenoot of wettelijk samenwonende partner. Men spreekt dan van een generieke aanwijzing van de echtgenoot. Bij overlijden moet dan worden nagegaan wie de hoedanigheid van echtgenoot heeft. Want als intussen een echtscheidingsprocedure werd opgestart, is de echtgenoot niet meer de begunstigde van het kapitaal van de groepsverzekering. Hetzelfde geldt voor de wettelijk samenwonende partner, wanneer volgens de wettelijke procedure een eind werd gemaakt aan het samenwonen.

Vaak - maar niet altijd - bepaalt het pensioenreglement echter de mogelijkheid om een persoon nominatief aan te wijzen als begunstigde van het kapitaal overlijden, of af te wijken van de oorspronkelijke rangorde van begunstigden. De nominatieve aanwijzing van de echtgenoot die tijdens het huwelijk plaatsvindt, vervalt dus vanaf het ogenblik dat de echtscheiding wordt uitgesproken. Die regel geldt voor alle echtscheidingen uitgesproken na 1 september 2007.

Let wel: indien de nominatieve aanwijzing vóór het huwelijk plaatsvond, vervalt ze niet automatisch en moet de aanwijzing van de begunstigde worden herroepen. En als de echtgenoten bij hun echtscheiding specifieke modaliteiten overeenkomen (bijvoorbeeld in hun overeenkomst van echtscheiding), moeten ze die ook naleven.

En wat als u feitelijk samenwoont?

Als het reglement van uw groepsverzekering u toelaat zelf een begunstigde aan te wijzen en de overeenkomst van echtscheiding niets voorziet ten gunste van de ex-partner, kunt u een andere persoon nominatief als begunstigde aanwijzen. Bijvoorbeeld uw nieuwe partner.

Die beschikt in dat geval over een eigen recht dat hij of zij rechtstreeks tegen de verzekeraar kan uitoefenen. Het kapitaal van een groepsverzekering maakt dan immers geen deel uit van de nalatenschap. Het is een beding ten behoeve van derden. Het kapitaal overlijden komt dus toe aan de nominatief aangeweze begunstigde, zonder via de nalatenschap te moeten passeren en ongeacht de hoedanigheid van de erfgenaam.

Let op voor de reservataire erfgenamen

Opgelet: als de uitbetaling van de levensverzekering (groepsverzekering of individuele verzekering) inbreuk maakt op het voorbehouden deel van de reservataire erfgenamen, bijvoorbeeld de kinderen van de aangeslotene, kunnen die hun minimaal wettelijk erfrecht opvorderen.

Een voorbeeld. Indien iemand niet gehuwd is en twee kinderen heeft, hebben beide kinderen een voorbehouden deel van één derde van de nalatenschap. Het beschikbaar deel van de nalatenschap dat aan een derde mag gegeven of nagelaten worden, bedraagt dus slechts één derde.

Het gebeurt soms dat schenkingen, levensverzekeringen en (testamentaire) legaten het beschikbaar deel overschrijden. In dat geval wordt de reservataire erfgenamen een deel ontnomen waarop ze recht hebben. Zij kunnen dan ook eisen dat die schenkingen, levensverzekeringen of legaten tot het beschikbaar deel worden teruggebracht. Men spreekt dan van een vraag tot ‘inkorting’. Die aanvraag gebeurt niet automatisch en alleen de reservataire erfgenamen kunnen ze indienen. De vraag tot inkorting heeft tot gevolg dat al wat het beschikbaar deel overschrijdt en dus afbreuk doet aan het voorbehouden deel, moet worden teruggestort.

Netto

Echtscheiding
Tags: 
Verzekeringen
Categorie: 
Bel of mail voor een afspraak om u te begeleiden om tot een oplossing te komen

Getuigenissen